Erven in Catalonië: belastingen

Moet u erfbelasting betalen als u vastgoed erft in Catalonië? Ja, indien u als niet-resident onroerend goed erft dat gelegen is in Catalonië (zoals Barcelona, Girona, Tarragona of Lleida), bent u in Spanje erfbelasting (Impuesto de Sucesiones) verschuldigd. De regio Catalonië hanteert echter specifieke vrijstellingen tot € 100.000 voor naaste familieleden en een progressief tarief dat start bij 7%.

Expert Insight: “Veel Belgen en Nederlanders denken ten onrechte dat er een volledig dubbele belasting geldt. In de praktijk wordt de in Spanje betaalde erfbelasting vaak in mindering gebracht op de erfbelasting in eigen land, waardoor de fiscale druk beheersbaar blijft.”

Hoe wordt de waarde van Spaans vastgoed bepaald?

De basis voor de berekening van de erfbelasting is niet zomaar de marktwaarde, maar de fiscale referentiewaarde.

Sinds 2022 hanteert de Spaanse fiscus de Valor de Referencia del Mercado. Dit is de minimale administratieve waarde die het Kadaster aan een woning toekent.

• Valor de Referencia: Dit is de bodemprijs voor de belastingberekening. Ligt de werkelijke verkoopwaarde of geschatte marktwaarde in de akte hoger? Dan geldt de hoogste waarde.
• Geen referentiewaarde? Alleen als er geen officiële referentiewaarde beschikbaar is, mag worden teruggevallen op de fiscale waarde (vaak kadastraal inkomen vermenigvuldigd met een coëfficiënt) of de aangegeven marktwaarde.

Confianz kan de fiscale waarde voor u opvragen.

Rekenvoorbeeld:

U erft een appartement in Sitges.

• Schatting makelaar (Marktwaarde): € 190.000
• Valor de Referencia (Kadaster): € 118.000
• Fiscale basis: U mag in de aangifte € 118.000 aanhouden (indien dit de officiële referentiewaarde is), zelfs als de marktwaarde hoger ligt. Dit verlaagt uw belastbare basis aanzienlijk.

Lees meer over de stappen bij de afwikkeling van een nalatenschap in Spanje.

Vrijstellingen en Verminderingen in Catalonië

Catalonië past specifieke verminderingen toe op de belastbare basis. Deze worden bepaald door de graad van verwantschap met de overledene (causante).

Persoonlijke verminderingen (Groep I en II)

Voor de meeste directe erfgenamen (kinderen en echtgenoten) gelden ruime vrijstellingen die eerst van de waarde worden afgetrokken:

• Groep I (Kinderen < 21 jaar): € 100.000 + € 12.000 per jaar jonger dan 21 (met een maximum van € 196.000).
• Groep II (Echtgenoten en kinderen > 21 jaar): Standaard vermindering van € 100.000 per erfgenaam.
• Gehandicapten: Extra vermindering tussen € 275.000 en € 650.000, afhankelijk van de graad van invaliditeit.
• Ouderen (> 75 jaar): In specifieke gevallen kunnen aanvullende verminderingen gelden.

De “Bonificatie” (Korting op de belasting)

Naast de vermindering op de waarde, kent Catalonië ook een bonificatie op het te betalen bedrag voor echtgenoten en kinderen.

• Deze korting varieert van 99% tot 57%, afhankelijk van de hoogte van de erfenis. Hoe lager de erfenis, hoe hoger het kortingspercentage.

Tarieven Erfbelasting Catalonië (Tabel)

Na aftrek van de verminderingen wordt het tarief toegepast op het resterende bedrag (de belastbare grondslag). De tarieven in Catalonië zijn progressief.

Bron: Agencia Tributaria de Cataluña (ATC)

Na dat tarief moet je officieel in Catalonië ook een coeficiënt multiplicador toepassen op de uiteindelijke “quota íntegra”. Dit hangt af van het patrimonio preexistente (bestaand vermogen erfgenaam) en de graad van verwantschap.

Praktijkvoorbeeld: Hoeveel betaalt u concreet?

Laten we een realistische casus uitwerken voor twee broers die erven van hun moeder.

Situatie:

• Vastgoed in Catalonië (fiscale waarde): € 120.000
• Banktegoeden in Spanje: € 20.000
• Totale nalatenschap Spanje: € 140.000
• Erfdeel per persoon: € 70.000

Berekening per erfgenaam:

1. Waarde erfdeel: € 70.000
2. Vermindering (Kind > 21 jaar): – € 100.000
3. Belastbare basis: € 0
4. Te betalen erfbelasting: € 0

Wat bij een grotere erfenis (€ 500.000 totaal)?

• Erfdeel per persoon: € 250.000
• Vermindering: – € 100.000
• Belastbare basis: € 150.000

Belastingberekening:

• Schijf 1 (tot € 50.000 aan 7%): € 3.500
• Schijf 2 (€ 100.000 aan 11%): € 11.000
• Totaal vóór bonificatie: € 14.500
  De coëfficiënt is 1.
• Let op: Hierop kan nog een bonificatie (korting) van toepassing zijn, afhankelijk van de totale vermogenspositie, de graad en eventuele speciale omstandigheid.

Hier vindt u meer uitgebreide informatie over de aangifte van nalatenschap in Spanje.

Bijkomende kosten en belastingen

Naast de erfbelasting dient u rekening te houden met de volgende kostenposten om de nalatenschap correct af te wikkelen:

1. Plusvalía Municipal: Een gemeentelijke belasting op de waardestijging van de grond. Deze moet betaald worden bij elke eigendomsoverdracht (ook bij overlijden) en verschilt per gemeente. Lees meer over de plusvalia muncipal.
2. Notaris- en registerkosten: Voor het opstellen van de Escritura de Aceptación de Herencia en inschrijving in het Spaanse eigendomsregister.
3. Gestoria & Advocaatkosten: Voor de fiscale afhandeling, vertalingen en volmachten.

Belangrijk: De aangiftetermijn voor de Spaanse erfbelasting bedraagt 6 maanden na overlijden. Verlenging is mogelijk, maar moet tijdig worden aangevraagd om boetes te voorkomen.

Relatie met Belgische Erfbelasting

Moet u twee keer betalen? In principe maakt het Spaanse vastgoed deel uit van uw wereldwijde nalatenschap in België (Vlaanderen, Brussel of Wallonië).

• Vlaanderen: De Vlaamse Codex Fiscaliteit voorziet dat in het buitenland betaalde erfbelasting op onroerend goed in mindering mag worden gebracht van de Vlaamse erfbelasting (artikel 2.7.5.0.4).
• Resultaat: U betaalt in de praktijk vaak enkel het hoogste tarief van de twee landen, maar geen dubbele belasting.

Lees meer over de erfbelasting in Vlaanderen en Spanje.

Veelgestelde Vragen (FAQ)

Wat is de vrijstelling voor erfbelasting in Catalonië voor kinderen?

Kinderen ouder dan 21 jaar hebben recht op een algemene vrijstelling van € 100.000. Voor kinderen jonger dan 21 jaar geldt deze € 100.000 plus € 12.000 extra voor elk jaar dat ze jonger zijn dan 21 (tot een maximum van € 196.000).

Hoeveel tijd heb ik om de erfenis in Spanje aan te geven?

U heeft wettelijk 6 maanden de tijd vanaf de datum van overlijden om de aangifte en betaling van de Spaanse erfbelasting te voldoen. Indien nodig kunt u binnen de eerste 5 maanden een verlenging van 6 maanden aanvragen (waarbij wel vertragingsrente verschuldigd is).

Betaal ik belasting op de marktwaarde of de kadastrale waarde?

Sinds 2022 betaalt u belasting over de Valor de Referencia del Mercado (de referentiewaarde bepaald door het kadaster), tenzij de waarde in de akte hoger is. Is er geen referentiewaarde, dan geldt de marktwaarde.

Is er een verdrag tussen België en Spanje voor erfbelasting?

Neen, er is geen specifiek dubbelbelastingverdrag voor successierechten tussen België en Spanje. Echter, de Belgische wetgeving staat toe dat de in Spanje betaalde erfbelasting op vastgoed verrekend wordt met de Belgische erfbelasting om dubbele belastingheffing te voorkomen.

Wat met de aangifte van nalatenschap van Spaans vastgoed voor de Vlaamse erfbelasting?

Over de auteur: Glenn Janssens is jurist en gespecialiseerd in Spaanse vastgoedtransacties en fiscale regelgeving. Sinds 2017 helpt hij Belgische en Nederlandse particulieren en ondernemers bij het veilig aankopen en structureren van vastgoed in Spanje. Hij begeleidt dossiers van A tot Z: van due diligence, eigendoms- en belastingcontrole tot vermogensplanning en optimalisatie voor residenten en niet-residenten. Dankzij zijn jarenlange ervaring, honderden behandelde dossiers en focus op transparante communicatie maakt Glenn complexe Spaanse wetgeving begrijpelijk en praktisch toepasbaar voor elke vastgoedkoper.