Emigreren naar Spanje heeft onmiddellijke en verregaande gevolgen voor uw fiscale situatie. Vanaf het moment dat u fiscaal resident wordt in Spanje, bent u belastbaar op uw wereldwijde inkomen en vermogen.
Dit artikel analyseert de criteria voor fiscaal residentschap, het verschil met niet-residenten en de impact op uw vermogensplanning, erfbelasting en eventuele terugkeer naar België.
Wanneer wordt u beschouwd als fiscaal resident in Spanje?
U bent fiscaal resident in Spanje indien u meer dan 183 dagen per jaar in het land verblijft of wanneer het middelpunt van uw levensbelangen zich in Spanje bevindt. Het is een misvatting dat enkel de inschrijving in de gemeente (empadronamiento) telt; de Spaanse fiscus kijkt naar de feitelijke situatie.
Volgens artikel 9 van de Spaanse inkomstenbelastingwet (LIRPF) en het Dubbelbelastingverdrag tussen België en Spanje wordt uw fiscale woonplaats bepaald aan de hand van een hiërarchie van criteria:
-
Duurzaam verblijf: Waar heeft u een permanente woning tot uw beschikking (koop of huur)?
-
Middelpunt van levensbelangen: Waar liggen uw nauwste persoonlijke en economische banden? (Waar woont uw gezin? Waar ontvangt u uw inkomsten? Waar beheert u uw vermogen?)
-
Verblijfsduur: Waar verblijft u feitelijk het langst?
-
Nationaliteit: Indien bovenstaande geen uitsluitsel geven, geeft de nationaliteit de doorslag.
Expert Inzicht: “De Spaanse belastingdienst (Hacienda) gebruikt steeds vaker Big Data en nutsverbruik (elektriciteit, water) om aan te tonen dat buitenlanders effectief langer dan 183 dagen in Spanje verblijven, zelfs als ze zich niet officieel hebben ingeschreven.”
Het vermoeden van residentschap
Er geldt een wettelijk vermoeden dat u resident bent als uw echtgeno(o)t(e) en minderjarige kinderen in Spanje wonen. Dit is een weerlegbaar vermoeden, maar de bewijslast ligt bij u.
Verschil tussen Resident en Niet-Resident
Het fiscale statuut bepaalt de omvang van uw belastingplicht. Het onderscheid is cruciaal voor uw netto-inkomen.
-
Fiscaal Resident: U bent onbeperkt belastingplichtig in Spanje. Dit betekent dat u personenbelasting (IRPF) betaalt op uw wereldwijde inkomen (inclusief Belgische pensioenen, dividenden en intresten) en vermogensbelasting op uw wereldwijde activa.
-
Niet-Resident: U betaalt enkel de Belasting voor Niet-Inwoners (IRNR) op inkomsten die specifiek uit Spaanse bron voortvloeien (zoals de huurinkomsten van uw vakantiewoning of het aangerekend huurvoordeel bij eigen gebruik).
Vergelijkingstabel Fiscale Status:
| Criterium | Fiscaal Resident (Spanje) | Niet-Resident (Spanje) |
| Grondslag | Wereldwijd inkomen & vermogen | Enkel Spaans inkomen & vermogen |
| Aangifte | Model 100 (IRPF) | Model 210 (IRNR) |
| Vermogensbelasting | Ja, op wereldwijd vermogen | Ja, enkel op Spaans vastgoed/activa |
| Informatieplicht | Ja, Model 720 (buitenlandse activa) | Nee |
U kunt hier meer informatie vinden over de niet-residenten belasting in Spanje.
Fiscale gevolgen voor uw inkomen en vermogen
Als resident wordt u geconfronteerd met specifieke Spaanse belastingen die afwijken van het Belgische stelsel.
1. Personenbelasting (IRPF) op wereldwijd inkomen
In Spanje zijn de belastingtarieven progressief en kunnen ze, afhankelijk van de regio (Comunidad Autónoma), oplopen tot boven de 45%.
-
Meerwaarden: Winst op de verkoop van aandelen (ook Belgische portefeuilles) of vastgoed is belastbaar in Spanje.
-
Pensioenen: Het dubbelbelastingverdrag wijst de heffingsbevoegdheid voor private pensioenen doorgaans toe aan de woonstaat (Spanje). Publieke pensioenen (ambtenaren) blijven vaak in België belast.
Lees meer over de belasting van uw pensioen en over de Spaanse belastingen op huurinkomsten.
2. Vermogensbelasting en Solidariteitsbelasting
Spanje is uniek in Europa vanwege de Impuesto sobre el Patrimonio (Vermogensbelasting). Als resident betaalt u deze belasting op uw netto wereldwijd vermogen (vastgoed in België, bankrekeningen wereldwijd, aandelen).
-
Er zijn vrijstellingen (bijv. €700.000 algemeen + €300.000 voor de eigen woning), maar deze verschillen per regio (Madrid en Andalusië hebben bijvoorbeeld 100% bonificaties ingevoerd, al wordt dit soms overruled door de nationale solidariteitstaks voor grote vermogens).
3. De Lex Beckham: Fiscaal gunstregime voor expats
Voor werknemers, bestuurders en digitale nomaden die naar Spanje verhuizen, bestaat de mogelijkheid om te opteren voor de “Ley Beckham“.
-
Voordeel: U wordt gedurende 6 jaar belast als een niet-resident, ondanks dat u in Spanje woont.
-
Tarief: Vaste vlaktaks van 24% op arbeidsinkomen (tot €600.000) en geen belasting op buitenlands vermogen.
Erven en Schenken: Het risico op dubbele belasting
Emigratie naar Spanje heeft een directe impact op uw successieplanning. Het dubbelbelastingverdrag tussen België en Spanje regelt niet de erf- en schenkbelasting. Dit creëert een reëel risico op dubbele belastingheffing.
-
Erfbelasting: Spanje heft erfbelasting (Impuesto de Sucesiones) als de erfgenaam in Spanje woont (ongeacht waar de goederen zijn) of als de goederen in Spanje gelegen zijn (vastgoed). België heft ook erfbelasting indien de overledene als Belgisch rijksinwoner wordt beschouwd of (in bepaalde gevallen) vastgoed in België nalaat.
-
Schenkbelasting: Als u als resident in Spanje een schenking ontvangt, is Spaanse schenkbelasting verschuldigd. Hier vindt u meer informatie.
Let op: Sinds de invoering van de Europese Erfrechtverordening is het erfrecht van uw gewone verblijfplaats (Spanje) van toepassing op uw nalatenschap, tenzij u in een testament expliciet kiest voor het Belgische recht (rechtskeuze). Fiscaal blijft u echter onderworpen aan de Spaanse regels.
Wat bij terugkeer naar België? (Remigratie)
Indien u besluit terug te keren naar België, wordt u opnieuw Belgisch rijksinwoner. De Belgische fiscus hanteert strikte regels om belastingontduiking via tijdelijke emigratie te voorkomen.
-
Het weerlegbaar vermoeden: Als u zich tijdens uw verblijf in Spanje ingeschreven liet in het Belgisch bevolkingsregister, of als uw gezin (partner/kinderen) in België bleef wonen, vermoedt de fiscus dat u nooit bent weggeweest.
-
De 2-jaren regel: Keert u binnen de twee jaar terug naar België? Dan kan de fiscus veronderstellen dat u nooit de intentie had om België permanent te verlaten (“fictieve woonplaats”). U moet dan met harde bewijzen komen (huurcontracten Spanje, schoolinschrijvingen kinderen, verbruiksfacturen) om aan te tonen dat de emigratie reëel was.
Administratieve stappen voor residentie
Wenst u de stap te zetten? Confianz begeleidt u bij de administratieve formaliteiten om resident te worden, waaronder de NIE-aanvraag, inschrijving bij de gemeente en fiscale registratie (Model 030).
Confianz kan u bijstaan met de administratieve stappen om resident te worden in Spanje.
Wees voorbereid
Emigreren zonder fiscale planning leidt vaak tot onnodige belastingdruk. Een grondige analyse van uw vermogensstructuur vooraf kan aanzienlijke besparingen opleveren.
Veelgestelde Vragen (FAQ)
1. Moet ik in België nog belasting betalen als ik in Spanje woon?
Ja, in specifieke gevallen. Inkomsten uit onroerend goed gelegen in België blijven belastbaar in België. Ook overheidspensioenen (ambtenaren) worden vaak in België belast. Voor de meeste andere inkomsten (zoals privépensioen en intresten) verschuift de heffingsbevoegdheid naar Spanje, maar u moet dit altijd verifiëren in het dubbelbelastingverdrag.
2. Wat houdt de 183-dagen regel in Spanje precies in?
De 183-dagen regel stelt dat als u in een kalenderjaar (1 januari tot 31 december) meer dan 183 dagen fysiek in Spanje verblijft, u automatisch als fiscaal resident wordt beschouwd. Tijdelijke afwezigheden (zoals vakanties naar andere landen) worden meegeteld als tijd in Spanje, tenzij u kunt bewijzen dat u in een ander land fiscaal resident bent.
3. Geldt de Spaanse vermogensbelasting ook voor mijn vastgoed in België?
Ja. Als fiscaal resident in Spanje bent u belastbaar op uw wereldwijde vermogen. De netto-waarde van uw Belgisch vastgoed moet worden aangegeven in de Spaanse vermogensbelasting (indien u boven de vrijstellingsgrens komt) en moet gerapporteerd worden via het informatieformulier Modelo 720.
4. Wat gebeurt er met mijn zorgverzekering als ik resident word?
Als resident in Spanje en gepensioneerde, kunt u zich aansluiten bij het Spaanse publieke gezondheidsstelsel (Seguridad Social) via het S1-formulier dat u in België aanvraagt. U bent dan niet meer verzekeringsplichtig in België, maar behoudt wel recht op zorg in België bij tijdelijk verblijf.
Wat met mijn gezondheidszorg in Spanje?
Over de auteur: Glenn Janssens is jurist en gespecialiseerd in Spaanse vastgoedtransacties en fiscale regelgeving. Sinds 2017 helpt hij Belgische en Nederlandse particulieren en ondernemers bij het veilig aankopen en structureren van vastgoed in Spanje. Hij begeleidt dossiers van A tot Z: van due diligence, eigendoms- en belastingcontrole tot vermogensplanning en optimalisatie voor residenten en niet-residenten. Dankzij zijn jarenlange ervaring, honderden behandelde dossiers en focus op transparante communicatie maakt Glenn complexe Spaanse wetgeving begrijpelijk en praktisch toepasbaar voor elke vastgoedkoper.
