Successierechten Spanje en België: Voorkom Dubbele Belasting op uw Vastgoed

Samenvatting: Bij het overlijden van een Belgisch rijksinwoner met vastgoed in Spanje is er in principe sprake van dubbele belasting: Spanje heft op het vastgoed (situsbeginsel) en België op het wereldwijde vermogen (woonplaatsbeginsel). Echter, effectieve dubbele belasting wordt vermeden door de verrekeningstechniek. U mag de in Spanje betaalde erfbelasting in mindering brengen van de in België verschuldigde erfbelasting, mits u de juiste procedures volgt en bewijsstukken tijdig aanlevert.

Waarom heft zowel Spanje als België erfbelasting?

Het korte antwoord is: omdat beide landen juridisch bevoegd zijn om belasting te heffen op basis van verschillende criteria. Dit wordt juridische dubbele belasting genoemd.

In de praktijk werkt dit mechanisme als volgt:

• Spanje (Bronstaat): Heft belasting omdat het onroerend goed zich op Spaans grondgebied bevindt (lex rei sitae). Voor de Spaanse fiscus is het irrelevant waar de overledene woonde; de ‘stenen’ liggen in Spanje.

• België/Vlaanderen (Woonstaat): Heft belasting omdat de overledene in België woonde. België belast het wereldwijde vermogen, dus inclusief de vakantiewoning in Alicante of het appartement in Tenerife.

Expert Inzicht: “Veel erfgenamen schrikken onterecht van de term ‘dubbele belasting’. In 95% van de dossiers die wij behandelen bij Confianz, wordt de effectieve belastingdruk geneutraliseerd door de verrekeningsregels, mits de Spaanse aangifte correct en tijdig wordt ingediend.”

Hoe werkt de verrekening van Spaanse successierechten?

Om te voorkomen dat u twee keer de volle pot betaalt, past België (en specifiek de Vlaamse Belastingdienst) een verrekening toe. Er is geen bilateraal verdrag voor erfbelasting tussen Spanje en België, maar de nationale wetgeving voorziet in een oplossing (bijv. Artikel 2.7.5.0.4 VCF in Vlaanderen).

De Rekenregel

De in Spanje betaalde belasting wordt afgetrokken van de Belgische belasting die op datzelfde Spaanse goed rust.

Let op de beperking: De vermindering is beperkt tot het bedrag van de Belgische erfbelasting dat betrekking heeft op het Spaanse goed.

• Is de Spaanse belasting lager dan de Belgische? U betaalt het verschil aan de Belgische fiscus.

• Is de Spaanse belasting hoger dan de Belgische? U betaalt niets extra in België, maar u krijgt het teveel betaalde bedrag in Spanje niet terugbetaald door België.

Tabel: Rekenvoorbeeld (Fictief)

Regionale Verschillen in Spanje: Een Cruciale Factor

In tegenstelling tot België, waar de tarieven relatief stabiel zijn, is de erfbelasting in Spanje sterk afhankelijk van de regio (Comunidad Autónoma) waar het pand ligt. De regionale wetgeving bepaalt vaak forse kortingen (bonificaties).

• Andalusië, Comunitat Valenciana, Murcia, Madrid: Kennen vaak zeer hoge vrijstellingen (soms tot 99% bonificatie), waardoor de Spaanse erfbelasting feitelijk nihil is.

• Catalonië: Heeft specifieke regels die regelmatig wijzigen, maar biedt doorgaans aanzienlijke kortingen voor directe familie (Groep I en II).

Belangrijk voor uw strategie: Als u in Spanje (bijna) geen belasting betaalt door regionale vrijstellingen, is er ook niets te verrekenen in België. U betaalt dan het volledige Belgische tarief op het Spaanse huis.

Kom meer te weten over de berekeningswijze van Spaanse successierechten.

De Waardering van het Vastgoed: Referentiewaarde vs. Marktwaarde

Een veelgemaakte fout bij aangiftes is het hanteren van de verkeerde vastgoedwaarde. Sinds 2022 hanteert de Spaanse fiscus de Valor de Referencia del Catastro.

1. Valor de Referencia: Dit is de minimale fiscale waarde die de Spaanse overheid aan uw woning toekent op basis van marktanalyse.

2. Marktwaarde: De werkelijke verkoopwaarde.

3. De Regel: U moet belasting betalen op de hoogste van de twee waarden. Een te lage waardering leidt onherroepelijk tot boetes en herberekeningen.

Lees meer over de fiscale referentiewaarde in Spanje.

Checklist voor Erfgenamen

Om de verrekening in België succesvol te claimen, moet u een strikt proces volgen. De bewijslast ligt bij u.

• Stap 1: Aanvaarding in Spanje. U moet de erfenis in Spanje formeel aanvaarden via een notariële akte (Escritura de Aceptación de Herencia).

• Stap 2: Betaling Spaanse taks. Betaal eerst de Spaanse erfbelasting (Model 650).

• Stap 3: Bewijsvoering. Lever het betalingsbewijs en de Spaanse aangifte aan bij de Vlaamse Belastingdienst voordat de Belgische aanslag definitief wordt, of dien tijdig een bezwaarschrift in.

Hier vindt u meer informatie over de aangifte van nalatenschap in Spanje.

Veelgestelde Vragen (FAQ)

Moet ik in Spanje naar de notaris als ik het vastgoed erf?

Ja. In Spanje gaat eigendom van vastgoed bij overlijden niet automatisch over (zoals vaak in België). U moet een notariële “akte van aanvaarding van nalatenschap” ondertekenen in Spanje om het pand op uw naam te laten registreren in het eigendomsregister. Zonder deze akte kunt u het pand later niet verkopen.

Is het voordeliger om het Spaanse huis bij leven te schenken?

Dat hangt af van de regio. In sommige Spaanse regio’s is schenkbelasting duurder dan erfbelasting. Bovendien moet u rekening houden met de “meerwaardebelasting” en gemeentelijke meeraardebelasting (Plusvalía Municipal) bij schenking. Een gedetailleerde simulatie door specialisten zoals Confianz is noodzakelijk om te bepalen of schenken fiscaal interessant is.

Wat gebeurt er als ik de Spaanse erfbelasting niet op tijd betaal?

Spanje kent strikte deadlines. Doorgaans moet de erfbelasting binnen de 6 maanden na overlijden betaald zijn. Overschrijding van deze termijn leidt tot automatische toeslagen (recargos) en verwijlinteresten. Uitstel kan worden aangevraagd, maar moet binnen de eerste 5 maanden gebeuren.

Geldt de verrekening ook als ik in Brussel of Wallonië woon?

Ja. Hoewel erfbelasting een gewestelijke materie is in België, passen zowel het Vlaams, Brussels als Waals Gewest het principe van verrekening van buitenlandse erfbelasting toe. De specifieke procedurevoorschriften kunnen echter licht verschillen per gewest.

Als inwoner van Vlaanderen zullen uw erfgenamen successierechten in Spanje betalen op uw tweede verblijf. Daarnaast zullen zij ook in België successierechten betalen. In dit artikel vindt u toelichting over welke belastingen van toepassing zijn op uw nalatenschap in Spanje.

Beluister ook onze podcast over successieplanning tussen België en Spanje op  Youtube, Spotify en Apple Podcasts.

Laatste update: december 2025.

Over de auteur: Glenn Janssens is jurist gespecialiseerd in Spaanse vastgoedtransacties en fiscale regelgeving. Sinds 2017 helpt hij Belgische en Nederlandse particulieren en ondernemers bij het veilig aankopen en structureren van vastgoed in Spanje. Hij begeleidt dossiers van A tot Z: van due diligence, eigendoms- en belastingcontrole tot vermogensplanning en optimalisatie voor residenten en niet-residenten. Dankzij zijn jarenlange ervaring, honderden behandelde dossiers en focus op transparante communicatie maakt Glenn complexe Spaanse wetgeving begrijpelijk en praktisch toepasbaar voor elke vastgoedkoper.