Gaat u emigreren naar Spanje of verblijft u er permanent? Dan verschuift uw fiscale woonplaats. Voor gepensioneerden is de cruciale vraag: waar wordt mijn Belgisch pensioen belast? Het antwoord hangt direct af van de aard van uw pensioen: pensioenen uit de privésector worden in Spanje belast, terwijl overheidspensioenen doorgaans in België belast blijven.
Hieronder leest u exact hoe de regels van het dubbelbelastingverdrag tussen België en Spanje werken en welke valkuilen u moet vermijden.
1. Wordt mijn pensioen uit de privésector in Spanje belast?
Ja. Indien u een loopbaan in de privésector heeft gehad, is uw wettelijk pensioen exclusief belastbaar in Spanje zodra u daar fiscaal resident bent.
Volgens het dubbelbelastingverdrag mag België in dit geval geen belasting inhouden. De Belgische pensioendienst zal u een bruto pensioen uitbetalen. U bent vervolgens verplicht om deze inkomsten in Spanje aan te geven via de jaarlijkse personenbelasting (IRPF of Impuesto sobre la Renta de las Personas Físicas).
-
Belangrijk: U betaalt in Spanje belastingen volgens de progressieve tarieven. Deze kunnen, afhankelijk van de hoogte van uw pensioen, afwijken van de Belgische tarieven.
-
Actiepunt: Vraag tijdig de vrijstelling van Belgische bedrijfsvoorheffing aan, zodat u niet dubbel betaalt en later complexe teruggaves moet regelen.
2. Hoe zit het met overheidspensioenen (Statutair ambtenaar)?
Neen, overheidspensioenen blijven in de meeste gevallen belastbaar in België, ook als u permanent in Spanje woont.
Dit is een belangrijke uitzondering in het internationale belastingrecht (het overheidsbeginsel). De Spaanse fiscus mag geen belasting heffen op dit specifieke pensioeninkomen. Echter, dit betekent niet dat u dit inkomen kunt verzwijgen in Spanje.
Het principe van ‘Vrijstelling met Progressievoorbehoud’
Hoewel Spanje uw overheidspensioen niet rechtstreeks belast, moet u het wel aangeven. Spanje gebruikt dit bedrag om de gemiddelde belastingvoet te bepalen die van toepassing is op uw andere inkomsten (zoals intresten, dividenden of inkomsten uit vastgoed).
Expert Inzicht: “Veel gepensioneerde ambtenaren vergissen zich hierin. Ze denken dat hun pensioen ‘onzichtbaar’ is voor de Spaanse fiscus. Het niet correct aangeven kan leiden tot boetes en navorderingen, ondanks dat het pensioen zelf in België belast is.”
3. De valkuil van het aanvullend pensioen (Groepsverzekering/IPT)
Opgelet: Het uitkeren van aanvullend pensioenkapitaal terwijl u fiscaal inwoner bent van Spanje, leidt vaak tot een aanzienlijk hogere belastingdruk dan in België.
In België geniet u vaak van gunsttarieven (bv. 10%) bij uitkering op de pensioenleeftijd. Spanje kent dit gunstregime voor kapitaalsuitkeringen doorgaans niet en belast dit als roerend inkomen of arbeidsinkomen, afhankelijk van de exacte polis en uitkeringsvorm.
-
Strategisch advies: Overweeg om uw aanvullend pensioenkapitaal te laten uitkeren vóór u uw fiscale residentie naar Spanje verplaatst. Timing is essentieel in uw vermogensplanning.
4. Regionale verschillen en vermogensbelasting
De Spaanse personenbelasting bestaat uit een staatsdeel en een regionaal deel. De uiteindelijke belastingfactuur is afhankelijk van de Comunidad Autónoma (regio) waar u woont.
-
Verschillen: De tarieven in Andalusië verschillen van die in de regio Valencia of Catalonië.
-
Gezinssituatie: Er wordt rekening gehouden met uw gezinssituatie en eventuele invaliditeit, wat recht kan geven op specifieke belastingvrije sommen.
5. Praktische stappen bij verhuis
Om de continuïteit van uw pensioenuitbetaling te garanderen, moet u de administratie correct opvolgen.
-
Meldingsplicht: Geef uw verhuis minimaal twee maanden voor vertrek door aan de Federale Pensioendienst.
-
Levensbewijs: Als resident in Spanje zal de pensioendienst u periodiek vragen om een ‘levensbewijs’ in te vullen, te laten afstempelen door de lokale Spaanse autoriteiten (gemeente) en terug te sturen.
Veelgestelde Vragen (FAQ)
Waar betaal ik belasting op mijn pensioen als ik naar Spanje verhuis? Dit hangt af van de bron. Een pensioen uit de privésector wordt in Spanje belast. Een overheidspensioen blijft doorgaans in België belast, maar moet wel in Spanje worden aangegeven voor de berekening van het belastingtarief op overige inkomsten.
Moet ik mijn groepsverzekering laten uitbetalen voor ik naar Spanje emigreer? Vanuit fiscaal oogpunt is dit vaak sterk aan te raden. Spanje belast de uitkering van pensioenkapitaal vaak zwaarder dan het gunsttarief dat u in België geniet. Raadpleeg altijd vooraf een fiscalist om uw specifieke polis te analyseren.
Word ik dubbel belast op mijn pensioen? Neen, dankzij het dubbelbelastingverdrag tussen België en Spanje wordt dubbele belasting vermeden. U betaalt ofwel in België, ofwel in Spanje, afhankelijk van het type pensioen. Wel moet u administratieve stappen ondernemen om vrijstellingen correct aan te vragen.
Heeft mijn verhuis invloed op de hoogte van mijn bruto pensioenbedrag? Neen, uw opgebouwde pensioenrechten blijven behouden. De Belgische overheid blijft het pensioen uitbetalen. Enkel de fiscale afhoudingen (netto resultaat) veranderen door de wijziging van uw fiscale woonplaats.
Over de auteur: Glenn Janssens is jurist en gespecialiseerd in Spaanse vastgoedtransacties en fiscale regelgeving. Sinds 2017 helpt hij Belgische en Nederlandse particulieren en ondernemers bij het veilig aankopen en structureren van vastgoed in Spanje. Hij begeleidt dossiers van A tot Z: van due diligence, eigendoms- en belastingcontrole tot vermogensplanning en optimalisatie voor residenten en niet-residenten. Dankzij zijn jarenlange ervaring, honderden behandelde dossiers en focus op transparante communicatie maakt Glenn complexe Spaanse wetgeving begrijpelijk en praktisch toepasbaar voor elke vastgoedkoper.
